DUYUSAL BÜTÜNLEME BOZUKLUĞU
DUYUSAL BÜTÜNLEME BOZUKLUĞU NEDİR?
Duyu bütünleme teorisine göre; öğrenme beynin bir fonksiyonudur ve öğrenme güçlükleri sinir sistemi fonksiyonlarında sapmayı gösterir. Öğrenme güçlüğü olan bireylerin motor ve duyusal problemleri vardır; duyu bilgilerinin algılanması ve bütünleştirilmesinde zorluk çekerler. Duyusal uyaranları bütünleştirememe davranışsal ve öğrenme problemlerine neden olur. Bu durum “Duyusal Bütünleme Bozukluğu” olarak tanımlanır.
Dokunma, hareket, ses ve görüntüye aşırı duyarlılık olarak çıkan duyu bütünleme bozuklukları, bazı seslerden rahatsız olma, çeşitli fiziksel uyaranlardan korkma şeklinde görülebilir. Bunun yanında bazı çocuklar ise acı gibi şiddetli uyaranlara karşı duyarsız kalabilirler. Duyu bütünlüğü problemleri, sürekli bir yorgunluk, zor harekete geçme hali ya da sürekli hareket halinde olup bir türlü durdurulamayan çocuklar olarak karşımıza çıkabilir.
Eğer bir çocuk temel duyusal sistemlerden gelen bilgiyi organize etmede zorluk yaşıyorsa, ileri yaşlarda denge sorunları, davranış kontrolünde zorlanma, duygulanımda dalgalanmalar, kısa dikkat süresi ve akademik konulardaki zorluklarla karşılaşma olasılığı yüksektir.
Duyusal işlemleme eksikliği olan çocuklar giyinme, oyun oynama, yemek zamanı ve sosyal etkileşimler gibi günlük durumlara karşı tepkilerini düzenlemede dahi zorlanabilirler.
DUYU BÜTÜNLEME BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ
- Dokunma, görme, hareket ve seslere karşı aşırı hassas olma
- Dikkat dağınıklığı, görevlere odaklanamama
- Konuşma, motor ve akademik becerilerde gecikme
- Vücut farkındalığı problemleri
- Yeni görevleri, bilgileri öğrenmede zorluk
- Aynı anda her iki elimizi kullanmayı gerektiren aktiviteleri yerine getirmede zorluk
- Aktiviteler veya ortamlar arasında geçişlerde zorluk
- Fiziksel aktivite veya spor aktivetelerinden kaçınma
- Akranları ile arkadaş olmada problemler, daha büyük veya küçük çocuklarla oynama eğilimi
- Kendini kontrol etme eksikliği (dürtüsellik)
DUYU BÜTÜNLEME BOZUKLUĞU KİMLERDE GÖRÜLÜR?
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
- Öğrenme güçlüğü-disleksi olan çocuklar
- Otizm Spektrum Bozukluğu
- Serebral Palsi
- Gelişim gecikmesi (ince motor bozukluk, kaba motor bozukluk, görsel motor bozukluklar, koordinasyon bozuklukları)
- İşitme, dil konuşma bozuklukları
- Prematüre doğum, erken doğumdan kaynaklı gelişim gecikmesi
- Genetik bozukluklar, kromozom anomalileri (down sendromu…)
DUYU BÜTÜNLEME TEDAVİSİ
Duyu bütünleme tedavisi, özel eğitimi destekleyen bir yöntemdir. Profesyonel uzmanlar eşliğinde tüm duyulara hitap edecek farklı araç gereçler kullanılır. Bu yöntem yalnızca alanında uzman fizyoterapistler eşliğinde uygulanmalıdır.
Duyu bütünleme sürecinde ortaya çıkan problemlerin giderilmesinde profesyonel destek sağlanması kadar ebeveynlerin bu konudaki farkındalıklarının yüksek olması önemlidir. İster tipik ister atipik gelişim süreci olsun, ebeveynlerin bu konudaki hassasiyeti hem gelişim sürecini desteklemekte hem de erken tanıya ve erken müdahaleye zemin hazırlamaktadır.
DUYU BÜTÜNLEME TERAPİSİ
Duyu bütünleme teorisi ergoterapist olan A. Jean Ayres tarafından geliştirilmiş ve ortaya atılmıştır. Bu teoride, insan vücuduna doğru uyarı verilerek, duyuların birbirleri ile uyumlu çalışmasının yönetilebileceği düşünülmüştür. Duyusal entegrasyonun uyarlanabilir bir yanıt oluşturmak için beyindeki duyusal bilgileri organize eden bir süreç olduğu bilinmektedir. Duyu bütünleme terapisinin amacı, kontrollü ve anlamlı duyusal deneyimlerle çocuğun duyuları bütünleştirmesini ve gereken yanıtları oluşturmasını sağlamaktır.
Duyu bütünleme terapisi; doğru, işlevsel cevapları açığa çıkarmak maksadıyla, bireye göre planlanıp uygulanan özel programlar ve duyusal olarak zenginleştirilmiş interaktif eğlenceli oyun ve farklı etkinliklerden oluşan bir tedavi şeklidir. Tedavi şekli beynin yapısal veya fizyolojik değişikliklere uğrama yeteneği olarak ifade edilen nöroplastisite temel alınarak uygulanır.
Uygun değerlendirme yöntemleriyle belirlenen duyu bozukluklarının; pediatrik rehabilitasyondaki tedavisinde, duyu bütünleme eğitimi büyük önem taşımaktadır. Bu tedavi ergoterapist yada bu konuda eğitim almış fizyoterapist tarafından uygulanmaktadır.
Duyu bütünleme terapisi, çocukların sosyal davranışsal, psikolojik, psikososyal ve özgüven açısından gelişmesini sağlar.
Bu konuda “Duyu bütünleme nedir? Duyu bütünleme terapisi” ile ilgili detaylı yazımızı da okuyabilirsiniz.
DUYU BÜTÜNLEME EĞİTİMİ
Duyu bütünleme eğitimi aktif bir terapidir ve oyuna dayalı stratejiler üzerine kuruludur. Terapist duyu bütünleme odasını çocuğun duyusal ihtiyaçları doğrultusunda düzenler ve çocuğu motive ederek aktivitelerle terapi yürütülür.
Terapistin bu düzenlemeleri sayesinde çocuk çevreden gelen duyusal uyaranları organize eder ve doğru cevabı açığa çıkartır. Her çocuk için kendine özel duyu bütünleme stratejileri oluşturulur ve bu duyusal işlev bozukluğuna yönelik mevcut stratejiler, hamak, salıncak, trambolin, minder, fıçı, traş köpüğü, duyu fırçası, top havuzu, kaydırak, kaykay, agırlaştırımış giysi… gibi birçok ekipmanla gerçekleştirilir. Kullanılan ekipmanların yanında yine çocuğun ihtiyaçları doğrultusunda koku duyusunu uyarıcı oda parfümleri, işitsel duyuyu uyarıcı müzikler ve tat duyusu için tatlı, tuzlu, ekşi, acı gibi yiyecekler kullanılmaktadır.
Duyu bütünlemede kullanılan bu ekipmanlar sayesinde yedi duyu; proprioseptif, vestibuler, taktil, işitsel, koku, tat ve görme duyusu uyarılarak doğru duyu girdileri oluşturulur. Duyu bütünlemede, eğitime çocuğun yapabildiği aktivitelerle başlanır ve tedavi ilerledikçe zorluk aşaması arttırılarak karmaşık aktivitelere geçiş yapılır. Terapist tarafından çocuğa uygulanan duyu bütünleme programı ile ev ve okul ortamında gün boyu belirli aralıklarla uygulanabilen, duyu uyaranı sağlayan duyusal diyet programları verilebilmektedir.
Konya Duyusal Bütünleme Terapi Merkezi
Konya’da Cemre Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi olarak duyu bütünleme sorunu yaşayan çocuklar için uzman ekibimizle destek vermekteyiz. Konya Duyusal bütünleme terapisi merkezimizde, alanında uzman eğitimcilerimizle başarılı bir şekilde terapi ve eğitim verilmektedir. Destek ve sorularınız için bizi arayabilir ücretsiz danışma hizmeti alabilirsiniz.
Kurumumuzda uzmanlar tarafından duyusal bütünleme terapisi uygulanmaktadır.
Şunları da sevebilirsiniz
Özel Eğitimde Grup Eğitimi
Otizm ve Beslenme
