Nöropatik Ağrı Nedir? Nöropatik Ağrı Tedavisi

Nöropatik ağrı Nedir?

Nöropatik ağrı, periferik sinir sistemi (beyin ve omurilik dışındaki sinirler) veya merkezi sinir sistemi (beyin ve omurilik) hasar veya bozukluk sonucu ortaya çıkan bir ağrı türüdür.

Bu tür ağrılar genellikle somatik ağrılardan (dokuların hasarı sonucu oluşan ağrılar) farklıdır ve sıklıkla çeşitli duyusal ve hissi değişikliklerle birlikte gelir. Bu ağrı, sinir sistemindeki anormal sinyallerin gönderilmesi veya alınması nedeniyle meydana gelir. Nöropatik ağrı, genellikle sinir sistemi ile ilgili bir sorunun bir sonucudur ve vücutta normalde acı vermeyen uyaranlar ağrılı bir tepkiye neden olabilir.

Nöropatik ağrı çeşitleri nelerdir?

Bu ağrı, diğer ağrı türlerinden farklıdır ve genellikle sinir hasarı, diyabet, travma, enfeksiyonlar veya başka nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar.

• Karıncalanma ve Uyuşma:
  • Ağrı yerine daha çok karıncalanma, batma veya uyuşma hissi olarak kendini gösterir.
  • Hastalar genellikle “Ayaklarımda sürekli bir karıncalanma var.”, “Parmaklarımda uyuşma ve batma hissi var.” olarak ifade ederler
• Duyusal Yanma (Burning Pain):
  • Sıklıkla derin bir yanma hissiyle karakterizedir. Ciltte yanma, sıcaklık değişiklikleri veya dokunma ile ilişkilidir.
  • Hastalar genellikle “Bacaklarımda sürekli bir yanma hissi var.”, “Derin bir yanma hissiyle uyanıyorum.” olarak tarif ederler.
• Ağrılı Elektroşok:
  • Aniden oluşan, keskin, elektrik çarpması benzeri ağrı ataklarıdır. Bu tür ağrılar genellikle vücudun belirli bölgelerinde meydana gelir.
  • Hastalar genellikle “Aniden bacaklarıma elektrik çarpmış gibi bir his geliyor.”, “Hızlı ve şiddetli elektrik akımı gibi geçici ağrılar yaşıyorum.” olarak tarif ederler.
• Diken-Pimi Sızısı (Pins and Needles Sensation):
  • El ve ayaklarda sıkça rastlanan bir his. Bazen “parestezi” olarak adlandırılır ve uyuşma veya karıncalanma ile birlikte görülebilir.
  • Hastalar genellikle “Parmaklarımda diken-pimi sızısı hissediyorum.”, “Bir iğnenin batması gibi aniden gelen keskin ağrılar.” olarak tarif ederler.

• Allodini:
  • Normalde acıtmayan bir uyarıcı, nöropatik ağrı durumunda ağrıya neden olabilir. Örneğin, hafif bir dokunuş bile acı verebilir.
  • Hastalar genellikle “Normalde tolere edilebilecek şeyler artık çok acı verici.”, olarak tarif ederler.
• Hipersensitivite:
  • Sinir hasarı nedeniyle normalde tolere edilebilecek uyarıcılara karşı aşırı hassasiyet gösterilmesidir. Örneğin, hafif bir rüzgar veya giyim teması bile ağrıya neden olabilir.
  • Hastalar genellikle “Hafif bir rüzgar veya giyim teması bile dayanılmaz ağrıya neden olabilir.” olarak tarif ederler.
• Noktasal Ağrı:
  • Belirli bir bölgede lokalize olan, genellikle küçük bir noktada yoğunlaşan ağrılardır.
  • Hastalar genellikle “Belirli bir noktada sürekli bir ağrı var.”, “Hafif bir dokunuş bile acı verici.” olarak tarif ederler.
• Derin Doku Ağrısı:
  • Vücuttaki derin dokularda hissedilen, yüzeyden daha derinlere doğru uzanan ağrıdır.
• Zaplama:
  • Aniden oluşan, elektrik şoku benzeri bir ağrı hissi.
  • Hastalar genellikle “Bazen bacaklarımda aniden bir sızlama oluyor.”, “Bir iğnenin batması gibi aniden gelen keskin ağrılar.” olarak tarif ederler.
• Soğuk veya Sıcak Ağrı:
  • Soğuk veya sıcak duyusunda anormal değişikliklerle birlikte ortaya çıkan ağrı türü.
  • Hastalar genellikle “Bacaklarımda soğuk bir ağrı hissi var.”, “Ateş gibi sıcak bir ağrı yaşıyorum.” olarak tarif ederler.

Nöropatik Ağrı Tedavisi

Nöropatik ağrı tedavisi, genellikle altta yatan nedenlere ve bireyin semptomlarına bağlı olarak çeşitli yöntemleri içerir. Tedavi, genellikle bir multidisipliner yaklaşım gerektirir ve birkaç farklı sağlık uzmanının işbirliğini içerebilir. Genel olarak nöropatik ağrı tedavisinde kullanılan yöntemleri aşağıda sıraladık;

1. Altta Yatan Nedenin Tedavisi:
   • Nöropatik ağrının temel nedeni olan durumlar, örneğin diyabet, enfeksiyonlar veya tümörler gibi hastalıkların yönetilmesi veya tedavi edilmesi önemlidir.
2. İlaç Tedavisi:
   • Nöropatik ağrı yönetiminde kullanılan çeşitli ilaçlar vardır. Bu ilaçlar şunları içerebilir:
     • Antidepresanlar: Özellikle trisiklik antidepresanlar ve seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar).
     • Antikonvülsanlar: Özellikle gabapentin ve pregabalin gibi ilaçlar.
     • Opioid Analjezikler: Ağrı şiddeti çok yüksekse ve diğer tedaviler işe yaramazsa, opioid ilaçlar kullanılabilir. Ancak, bu ilaçların yan etkileri ve bağımlılık potansiyeli nedeniyle dikkatlice yönetilmelidir.
3. Fizik Tedavi ve Egzersiz:
   • Fizik tedavi, sinir sisteminin fonksiyonunu artırmaya ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Özellikle nöropatik ağrının neden olduğu kas güçsüzlüğü ve koordinasyon sorunlarına odaklanabilir.
4. Sinir Blokajları ve İnfiltrasyonlar:
   • Belirli sinir blokajları, lokal anestezikler veya kortikosteroidlerin kullanımı, sinirsel ağrıyı azaltmaya yönelik bir tedavi seçeneği olabilir.
5. TENS (Transkutan Elektrik Sinir Stimülasyonu):
   • TENS cihazları, elektrotlar aracılığıyla deriye düşük seviyede elektriksel uyarılar göndererek ağrıyı hafifletmeye çalışır.
6. Akupunktur:
   • Geleneksel Çin tıbbına dayanan akupunktur, vücuttaki enerji akışını düzenlemeye ve ağrıyı hafifletmeye yönelik bir tedavi yöntemidir.
7. Biofeedback:
   • Biofeedback, vücudun belirli fonksiyonlarını kontrol etme becerisini geliştirmeye yönelik bir tedavi yaklaşımıdır. Bu, kas gerilimini azaltmak ve ağrıyı yönetmek için kullanılabilir.
8. Psikoterapi:
   • Nöropatik ağrı, duygusal ve psikolojik belirtilere neden olabilir. Psikoterapi, bu duygusal stresle başa çıkmak ve ağrı yönetimini desteklemek için kullanılabilir. Bu ağrılar, stres ve anksiyeteyi artırabilir ve bu da ağrının şiddetini artırabilir. Psikoterapi, stresle başa çıkma ve anksiyete yönetimi becerilerini geliştirerek bu döngüyü kırabilir.

Nöropatik Ağrı Tedavisi

Nöropatik ağrı tedavisi, genellikle altta yatan nedenlere ve bireyin semptomlarına bağlı olarak çeşitli yöntemleri içerir. Tedavi, genellikle bir multidisipliner yaklaşım gerektirir ve birkaç farklı sağlık uzmanının işbirliğini içerebilir. Genel olarak nöropatik ağrı tedavisinde kullanılan yöntemleri aşağıda sıraladık;

1. Altta Yatan Nedenin Tedavisi:
   • Nöropatik ağrının temel nedeni olan durumlar, örneğin diyabet, enfeksiyonlar veya tümörler gibi hastalıkların yönetilmesi veya tedavi edilmesi önemlidir.
2. İlaç Tedavisi:
   • Nöropatik ağrı yönetiminde kullanılan çeşitli ilaçlar vardır. Bu ilaçlar şunları içerebilir:
     • Antidepresanlar: Özellikle trisiklik antidepresanlar ve seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar).
     • Antikonvülsanlar: Özellikle gabapentin ve pregabalin gibi ilaçlar.
     • Opioid Analjezikler: Ağrı şiddeti çok yüksekse ve diğer tedaviler işe yaramazsa, opioid ilaçlar kullanılabilir. Ancak, bu ilaçların yan etkileri ve bağımlılık potansiyeli nedeniyle dikkatlice yönetilmelidir.
3. Fizik Tedavi ve Egzersiz:
   • Fizik tedavi, sinir sisteminin fonksiyonunu artırmaya ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Özellikle nöropatik ağrının neden olduğu kas güçsüzlüğü ve koordinasyon sorunlarına odaklanabilir.
4. Sinir Blokajları ve İnfiltrasyonlar:
   • Belirli sinir blokajları, lokal anestezikler veya kortikosteroidlerin kullanımı, sinirsel ağrıyı azaltmaya yönelik bir tedavi seçeneği olabilir.
5. TENS (Transkutan Elektrik Sinir Stimülasyonu):
   • TENS cihazları, elektrotlar aracılığıyla deriye düşük seviyede elektriksel uyarılar göndererek ağrıyı hafifletmeye çalışır.
6. Akupunktur:
   • Geleneksel Çin tıbbına dayanan akupunktur, vücuttaki enerji akışını düzenlemeye ve ağrıyı hafifletmeye yönelik bir tedavi yöntemidir.
7. Biofeedback:
   • Biofeedback, vücudun belirli fonksiyonlarını kontrol etme becerisini geliştirmeye yönelik bir tedavi yaklaşımıdır. Bu, kas gerilimini azaltmak ve ağrıyı yönetmek için kullanılabilir.
8. Psikoterapi:
   • Nöropatik ağrı, duygusal ve psikolojik belirtilere neden olabilir. Psikoterapi, bu duygusal stresle başa çıkmak ve ağrı yönetimini desteklemek için kullanılabilir. Bu ağrılar, stres ve anksiyeteyi artırabilir ve bu da ağrının şiddetini artırabilir. Psikoterapi, stresle başa çıkma ve anksiyete yönetimi becerilerini geliştirerek bu döngüyü kırabilir.

Tedavi planı genellikle bireyseldir ve hastanın semptomlarına, ağrının şiddetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir. Tedavi seçenekleri genellikle bir sağlık profesyoneli veya ağrı yönetimi uzmanı tarafından değerlendirilir ve yönlendirilir.

Nöropati rehabilitasyonu konusunda Konya’da otizm özel eğitim merkezi olarak hizmet veren MEB onaylı kurumumuzda uzman ekibimizle iletişime geçebilir, destek alabilirsiniz.