ZİHİNSEL ENGELLİLER
ZİHİNSEL ENGELLİLER
Zihinsel işlevler bakımından farklılık gösteren kavramsal, sosyal ve pratik uyumsal becerilerde eksiklikleri ve sınırlılıkları olan bireylerdir. Zihinsel engellilik bazen doğumla birlikte, bazen de çocuğun ilerleyen yaşlarında anlaşılmaktadır. Çocuğun zihinsel engelli olduğu, yaşıtlarının gösterdiği gelişim özelliklerini gösterememesi ve normal gelişim gösteren çocuklardan farklı olduğunun ortaya çıkmasıyla anlaşılır. Zihinsel yetersizlik gösteren çocuklar , geriliklerinin derecesine göre hafif, orta ve ağır şeklinde sınıflandırılır
Zihinsel engel nedenleri şu şekildedir.
Kalıtımsal nedenler (Genetik, ailevi nedenler)
Gebelikte ve doğum sırasında oluşan nedenler
Doğum sonrası nedenler
Çevresel Nedenler
Zihinsel öğrenme yetersizliği olan çocuklarla yürütülen çalışmalarda plânlamanın zaman yönünden esnek olması oldukça önemlidir. Özellikle okuma yazma öğretimi birebir yapılıyorsa, zamanlamayı öğrencinin gücü ve hızı belirlemelidir.Burada önemli olan, plânlanan etkinliklerin önceden ana hatlarıyla belirlenmiş olmasıdır. Önceden belirlenmiş amaçları gerçekleştirmek için, kolaydan zora doğru basamaklandırılan öğretim plânlarının uygulanması, öğretimin etkinliği açısından oldukça önemlidir. Zihinsel engelli çocukların eğitiminde yaygın olarak dikkat edilen hususlar şu şekilde özetlenebilir:
- Başarılı yaşantılar sağlama; çocuğa başarabileceği görevler verilmeli, doğru yanıtlayacağı sorular sorulmalı,
- Geriye bildirim sağlama; çocuğun verdiği cevabın doğru olup olmadığını bilmesi,
- Doğru yanıtları pekiştirme; pekiştirme zamanı gecikmeden açık biçimde yapılmalı,
- Çocuğun yeterlilik düzeyinin belirlenmesi; çocuğun düzeyine uygun konu ve görevlerin olması,
- Öğretilecek konu ya da davranışın analizi; konular analiz edilip birbirlerini izleyenler sırayla verilmeli,
- Bilgilerin bir durumdan diğerine aktarılmasına yardımcı olma; aynı kavramın çeşitli ilişkiler içinde verilmesi,
- Öğrenilenlerin tekrarını sağlama; konuların zaman zaman tekrarlanması,
- Öğrenmeye güdüleme; pekiştirilmek, başarılı olmak, coşkulu bir ortam ve ders sürelerinin yeterli uzunlukta olması,
- Bir defada öğretilecek kavramların sayısını sınırlama; kavramlar tek tek öğretilmelidir.